Na skuteczność procesu spawalniczego wpływa odpowiedni dobór ustawień. Ważne jest nie tylko dobranie właściwej metody łączenia i elektrody, ale także wyregulowanie prądu. Jak dobrać natężenie prądu elektrycznego do grubości elektrody? W jakich metodach spawalniczych ma to duże znaczenie i jakie rezultaty może przynieść niewłaściwe ustawienie?
Podstawowe założenia doboru grubości elektrody
Zależność pomiędzy grubością elektrody a prądem spawania dostrzegają już początkujący spawacze-amatorzy. Na zasadzie prób i błędów są w stanie po pewnym czasie dobrać właściwe ustawienia spawarki. Jednak profesjonalne spawalnictwo nie może pozwolić sobie na próby, dlatego pewne ustawienia są wcześniej obliczane na podstawie norm i badań laboratoryjnych.
Pierwszym etapem doboru ustawień jest sięgnięcie po elektrodę o odpowiedniej średnicy. Bierze się tu pod uwagę przede wszystkim szerokość spoiny. W spawaniu metodą MMA najczęściej stosuje się następujące elektrody:
- szerokość spoiny 1,5 – 2,5 mm – elektroda o śr. 1,6mm;
- szerokość spoiny 2,5 – 3,5 mm – elektroda o śr. 2,0mm;
- szerokość spoiny 3,0 – 5,5 mm – elektroda o śr. 2,5mm;
- szerokość spoiny 4,0 – 6,5 mm – elektroda o śr. 3,2mm;
- szerokość spoiny 6,0 – 9,0 mm – elektroda o śr. 4,0mm;
- szerokość spoiny 7,5 – 10 mm – elektroda o śr. 5,0mm;
- szerokość spoiny 9,0 – 12 mm – elektroda o śr. 6,0mm.
Od wymienionych założeń tylko sporadycznie stosuje się odchyłki, które jednak każdorazowo powinny wynikać z założeń projektanta. Następnym krokiem w metodzie spawania MMA będzie dobranie odpowiedniego materiału, z jakiego jest wykonana. Proste kolorowe oznaczenia elektrod spawalniczych pozwolą szybko wybrać produkt pasujący do charakteru spawanego materiału.
Grubość elektrody a prąd spawania w metodzie MMA
Kiedy będziesz miał dobraną odpowiednią grubość elektrody, nadejdzie pora na regulację ustawień spawarki. Jeśli weźmiemy pod uwagę spawanie elektrodą topliwą w otulinie, czyli metodą MMA, możliwości ustawienia parametrów są nieco ograniczone. Na spawarce można jedynie wyregulować natężenie prądu. Z kolei napięcie łuku jest regulowane przez spawacza za pomocą utrzymywanej długości łuku spawalniczego. Dlatego ogromne znaczenie dla efektywności spawania ma prawidłowe dobranie natężenia. Stosuje się tu następujące wartości prądowe:
- średnica elektrody 2 i 2,5 mm – wartość natężenia to średnica pomnożona przez wartość od 20 do 40, czyli między 40 a 80 A i między 50 a 100 A;
- średnica elektrody 3,2; 4,0 i 5,0 mm – wartość natężenia to średnica pomnożona przez wartość od 30 do 50, czyli między 90 a 150 A, między 120 a 200 A i między 180 a 270 A;
- średnica elektrody 6,0 mm i wyższe – wartość natężenia to średnica pomnożona przez wartość od 35 do 60, czyli między 220 a 360 A.
Średnica elektrody | Współczynnik x średnica | Natężenie prądu |
2,0 | 20 – 40 | 40 – 80 A |
2,5 | 20 – 40 | 50 – 100 A |
3,2 | 30 – 50 | 90 – 150 A |
4,0 | 30 – 50 | 120 – 200 A |
5,0 | 30 – 50 | 150 – 250 A |
6,0 | 35 – 60 | 220 – 360 A |
Grubość elektrody a prąd spawania w innych metodach spawalniczych
W pozostałych metodach spawalniczych, takich jak MIG i MAG i TIG można zastosować podobne założenia. W nich jednak istnieje dodatkowa możliwość regulacji procesu poprzez sterowanie dopływem gazu osłonowego. Ponadto nieco inaczej wygląda dobór grubości elektrody przy zastosowaniu prądu stałego i zmiennego. W związku z tym pewne odchyłki można regulować za pomocą kolejnych część procesu.
Właściwe dobranie parametrów – dlaczego to takie ważne?
Dlaczego zależność grubości elektrody i prądu spawania jest tak istotna w spawaniu MMA? Przede wszystkim od tego zależy płynność procesu spawania. Większe natężenie będzie oznaczało mniej wydajne stapianie elektrody i wolniejsze spawanie. Z kolei większa jest głębokość wtapiania spoiny, co ma znaczenie przy spawaniu blach o konkretnych grubościach.
Niższa wartość natężenia prądu oznacza szybkie stapianie elektrody, jednak płytsze wtapianie materiału. Najniższe wartości są wybierane do pozycji pionowej z dołu do góry, czyli PF.
Z drugiej strony jest to jedyny sposób na regulację już w trakcie procesu. W przypadku niepowodzenia można jedynie zmienić elektrodę na produkt o innej średnicy.
Dobór natężenia prądu elektrycznego do grubości elektrody nie jest bardzo trudny. Wystarczy zapamiętać podstawowe założenia. Dzięki nim praca metodą MMA stanie się bardziej wydajna także w zadaniach przemysłowych.